Thần đồng cờ vua người Ấn Độ, Gukesh Dommaraju từ nhiều năm trước đã đặt ra mục tiêu thành nhà vô địch cờ vua thế giới trẻ nhất lịch sử, và anh đang tiến gần thành quả.
Sau gần sáu năm, Gukesh đã trở thành chàng trai trưởng thành ở tuổi 18, đang tiến sát mục tiêu anh đặt ra khi thách đấu Đinh Lập Nhân ở chung kết cờ vua thế giới 2024. Ván thắng khi cầm quân trắng hôm 27/11 giúp kỳ thủ Ấn Độ cân bằng tỷ số 1,5-1,5 với đại diện Trung Quốc, trong trận đấu kéo dài tối đa 14 ván cờ tiêu chuẩn.
Trong các ván đấu, Gukesh thường tỏ vẻ mặt bình thản, ít khi nhìn mặt Đinh. Trái lại, đương kim vô địch thường xuyên liếc mắt lên nhìn đối thủ trẻ dường như để thăm dò cảm xúc. Cờ vua là thể thao trí tuệ, vì thế biểu cảm kỳ thủ đôi khi cũng hé lộ phần nào suy nghĩ của họ về thế cờ.
Không cần nhìn đối thủ, nhưng Gukesh vẫn ám chỉ anh đọc được suy nghĩ của Đinh trong ván đấu. Trong phỏng vấn sau trận, có một thế cờ được chiếu lại, cho thấy máy tính đánh giá Đen có ưu thế. Nhưng kỳ thủ 18 tuổi bình luận: "Giữa ván đấu, chúng tôi đều nghĩ rằng Trắng đang làm tốt hơn, và điều đó mới quan trọng. Miễn là tôi chơi hay hơn đối thủ".
Lối đánh của Gukesh dựa nhiều vào tính toán, không giống như phần lớn cao thủ cờ vua có trực giác tốt. Vì thế, anh thường mất thời gian cho các nước đi, dẫn tới việc không thể hiện tốt ở cờ nhanh và cờ chớp. Dù đang đứng thứ năm thế giới cờ tiêu chuẩn, thần đồng 18 tuổi chỉ đang đứng thứ 49 cờ nhanh và 82 cờ chớp.
Kỳ thủ số một thế giới Magnus Carlsen từng nhận xét hồi tháng 10/2024, rằng Gukesh có lối đánh "kỳ lạ". "Cậu ấy đánh cờ tiêu chuẩn tốt hơn rất nhiều so với cờ nhanh chớp", kỳ thủ năm lần vô địch thế giới nói thêm. "Cậu ấy không có trực giác tốt để đi các nước hay một cách nhanh chóng, nhưng tính toán tốt một cách khó tin".
Gukesh thiên hẳn về tính toán, giúp anh có khả năng thắng nhiều Đại kiện tướng ở trình độ Elo khoảng 2500 hay 2600. Đó là lý do trong vài năm qua, anh đánh nhiều giải mở hơn là những giải mời, tích lũy Elo lên mức 2.783 như hiện tại. Vấn đề là liệu kỳ thủ Ấn Độ sẽ thể hiện ra sao khi gặp cao thủ như Đinh trong trận đấu dài hơi.
Dù đang chơi chung kết cờ vua thế giới ở tuổi 18 và có cơ hội lập kỷ lục trong lịch sử 138 năm của trận đấu, Gukesh không thực sự nổi tiếng với những người hâm mộ thông thường. Bởi anh ít đánh các giải cờ nhanh chớp trực tuyến, nơi các ván đấu quan tâm hơn cờ tiêu chuẩn. Thị hiếu người xem dần chuyển từ cờ tiêu chuẩn sang cờ nhanh chớp, thậm chí là siêu chớp.
Giới chuyên môn cũng quan ngại cho Gukesh rằng nếu trận chung kết bước vào tie-break cờ nhanh chớp, anh sẽ không có nhiều cơ hội như Đinh, vì kỳ thủ 32 tuổi đang đứng thứ hai thế giới cờ nhanh, và thứ sáu cờ chớp. Người Ấn Độ sẽ muốn trận đấu được giải quyết trong 14 ván cờ tiêu chuẩn.
Kỷ lục vô địch thế giới trẻ nhất hiện thuộc về Garry Kasparov ở tuổi 22 năm 1985, khi ông đả bại Anatoly Karpov trong trận chung kết ở Moscow. Nếu thất bại trước Đinh, Gukesh vẫn còn cơ hội xô đổ kỷ lục của Kasparov, vì trận tranh ngôi tiếp theo dự kiến diễn ra năm 2026, khi kỳ thủ Ấn Độ 20 tuổi.
Tất nhiên Gukesh sẽ muốn phá kỷ lục của Kasparov càng sớm càng tốt, ngay từ trận đấu với Đinh hiện tại, để hoàn thành ước mơ thuở nhỏ. Nhưng anh đã có một mục tiêu tiếp theo, đó là soán vị trí số một thế giới mà Carlsen nắm giữ 13 năm qua. "Tôi sẽ vượt qua Carlsen", Gukesh nói trước trận chung kết ở Singapore.
Huy An