Đại hội thể thao Châu Á, còn được gọi là ASIAD, là một giải thể thao lớn nhất ở khu vực châu Á. Giải được tổ chức 4 năm/lần. Các VĐV tham gia thi đấu theo các tiêu chuẩn của Olympic và được giám sát bởi Hội đồng Olympic châu Á (OCA), là thành viên của Uỷ ban Olympic quốc tế.
ASIAD lần thứ nhất được tổ chức vào năm 1951, mặc dù trước thời điểm đó đã có nhiều giải thể thao được tổ chức tại châu Á. Tại ASIAD lần thứ nhất có 11 nước tham gia với 6 môn thi đấu. Cho đến nay, Đại hội thể thao Châu Á đã không ngừng được mở rộng, với sự góp mặt của 45 nước tranh tài ở 39 môn tại ASIAD lần thứ 15 năm 2006. Để giành quyền tham dự ASIAD, mỗi VĐV phải được Uỷ ban Olympic quốc gia nước mình lựa chọn.
Trước năm 1982, ASIAD được giám sát bởi Liên đoàn Thể thao Châu Á (Asian Games Federation). Tại một cuộc họp của Liên đoàn vào năm 1981, Uỷ ban Olympic các quốc gia thành viên đã nhất trí thành lập Hội đồng Olympic châu Á (OCA), là cơ quan chịu trách nhiệm giám sát ASIAD. Hội đồng Olympic châu Á có trách nhiệm quy định các tiêu chuẩn và điều lệ thi đấu, trong đó có các quy định chống sử dụng doping. Uỷ ban Olympic châu Á còn giữ vai trò quan trọng trong việc phát triển và đẩy mạnh phong trào thể thao tại châu Á.
Các môn thi đấu cơ bản tại ASIAD gồm: Đua ngựa, Bơi, Vật, Đua xe đạp, Đua thuyền, võ thuật và rất nhiều môn khác. Các quốc gia bảo trợ rất đông đảo, từ Indonesia tới Qatar, với sự tranh tài của các VĐV là tín đồ của tất cả các đạo như: Thiên chúa giáo, Hồi giáo, Phật giáo, đạo Hin-đu…. Ngoài Đại hội thể thao Châu Á còn có các giải đấu như: Đại hội thể thao bãi biển Châu Á, Đại hội thể thao Châu Á trong nhà và Đại hội thể thao Châu Á mùa đông.
Đại hội thể Châu Á mùa đông được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1986 tại Sapporo, Nhật Bản với sự xuất hiện của các môn thi đấu mùa đông như: trượt tuyết, trượt băng, khúc côn cầu, đánh bi đá trên tuyết và lướt ván trên tuyết. Đại hội thể thao Châu Á mùa đông được tổ chức 4 năm/lần tại các nước Bắc Á, nơi có lượng tuyết rơi lớn.
Đại hội thể thao Châu Á trong nhà là giải đấu gồm các môn thể thao không thuộc danh sách các môn Olympic. Indoor Games được tổ chức 2 năm/lần, bắt đầu từ năm 2005. Các môn thể thao thi đấu tại giải này bao gồm: Bowling, Cờ, Aerobics, Billiards, Khiêu vũ thể thao và Bóng đá trong nhà. Indoor Games có thể được tổ chức tại bất cứ quốc gia thành viên nào có mong muốn tổ chức giải đấu này.
Đại hội thể thao bãi biển Châu Á, dự kiến bắt đầu tổ chức vào năm 2008 tại Indonesia, là giải đấu gồm các môn không thuộc danh sách các môn thi đấu tại Olymic và là các môn có thể thi đấu tại bãi biển. Danh sách các môn thi đấu tại Đại hội này gồm: Lướt ván, Lướt ván buồm, Đua thuyền rồng, Bóng ném, Bóng chuyền và Parasailing. Các quốc gia thành viên có nhiều bờ biển sẽ được mời đăng cai tổ chức Asian Beach Games.
Giống như Thế vận hội, ASIAD tôn vinh tinh thần hợp tác và thống nhất vượt qua mọi sự khác biệt. Các VĐV đến từ các quốc gia khác nhau có điều kiện tham quan, gặp gỡ, giao lưu với những người bạn mới, và học hỏi được rất nhiều điều khi trở về quê hương của mình sau mỗi giải đấu. Bằng việc kết nối các VĐV, HLV và quan sát viên, ASIAD hướng tới mục tiêu xây dựng một khối thống nhất và tình bằng hữu giữa các quốc gia thành viên.
Thu Ngân (theo www.wisegeek.com)