Theo đó, sự  cần thiết phải ban hành Nghị quyết TW 4 "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay" xuất phát từ các lý do: Thứ nhất, xuất phát từ vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng đối với sự nghiệp cách mạng, sự phát triển của đất nước; Thứ hai, xuất phát từ những hạn chế, yếu kém mà nếu không được sửa chữa sẽ là thách thức đối với vai trò lãnh đạo của Đảng và sự tồn vong của chế độ; Thứ ba, từ yêu cầu chấp hành nhiệm vụ do Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đặt ra.

 

Bên cạnh đó, các đảng viên cũng được nghe phân tích về tình hình và nguyên nhân của hạn chế yếu kém trong công tác xây dựng Đảng, trong đó những hạn chế, yếu kém thể hiện rõ trong 3 vấn đề nổi lên: Thứ nhất, một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao cấp, suy thoái về tư tuởng chính trị, đạo đức, lối sống; Thứ hai, đội ngũ cán bộ cấp trung ương, cấp chiến lược rất quan trọng, nhưng chưa được xây dựng một cách cơ bản. Công tác quy hoạch cán bộ mới tập trung thực hiện ở địa phương, chưa thực hiện được ở cấp trung ương, dẫn đến sự hẫng hụt, chắp vá, không đồng bộ và thiếu chủ động trong công tác bố trí, phân công cán bộ; Thứ 3, nguyên tắc "tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách" trên thực tế ở nhiều nơi rơi vào hình thức, do không xác định rõ cơ chế trách nhiệm, mối quan hệ giữa tập thể và cá nhân, khi sai sót, khuyết điểm không ai chịu trách nhiệm.

Hội nghị có sự tham dự của đồng chí Lê Khánh Hải - Thứ trưởng Bộ VHTTDL (Ảnh: Văn Duy)

Những hạn chế, yếu kém trên xuất phát từ những nguyên nhân chủ quan và khách quan, trong đó nguyên nhân khách quan là: do ảnh hưởng bởi mặt trái của quá trình đổi mới, chuyển từ kinh tế tập trung quan liêu, bao cấp sang kinh tế thị trường và do sự chống phá của các thế lực thù địch. Về nguyên nhân chủ quan nêu trong Nghị quyết liên quan chủ yếu đến cả ý thức tu dưỡng, rèn luyện của cá nhân cán bộ, đảng viên, cả từ phía tập thể, đặc biệt là các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm, trong đó có các cơ quan lãnh đạo, quản lý. Cụ thể là: cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện, giảm sút ý chí chiến đấu, quên đi trách nhiệm; việc tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, các nghị quyết, chỉ thị ở một số nơi chưa đến nơi đến chốn; các nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình ở nhiều nơi vừa bị buông lỏng trong thực hiện, vừa chưa được quy định cụ thể; việc nghiên cứu, sửa đổi, ban hành cơ chế chính sách, pháp luật thích ứng với quá trình vận hành của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội nghĩa chưa kịp thời; công tác tuyên truyên, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống nhiều khi còn hình thức; công tác kiểm tra, giám sát, giữ gìn kỷ cương kỷ luật ở nhiều nơi, nhiều cấp chưa thường xuyên.

V.A