Tính đến ngày 26-8, Trung Quốc (TQ) chỉ xếp sau Mỹ ở bảng tổng sắp và nước đứng hạng năm là Nhật.

Trở về từ Olympic Los Angeles 1984, TQ có được 15 HCV nhưng lại chỉ đạt vỏn vẹn 5 HCV tại Olympic Seoul bốn năm sau. Năm 1992 TQ giành 16 HCV tại Olympic Barcelona và lặp lại thành tích tương tự tại Olympic Atlanta. Đến Olympic Sydney 2000 TQ đã trở thành người khổng lồ khi giành được 28 HCV, đứng hạng ba trong bảng tổng sắp, sau Mỹ và Nga.

Và bây giờ, TQ đã ngồi ở vị trí siêu cường về thể thao với thành tích gần như toàn diện, gây hết bất ngờ này đến bất ngờ khác (chẳng hạn trận tennis đôi nữ khi Li Ting-Sun Tian Tian hạ gục Venus Williams - Chanda Rubin của Mỹ).

Chỉ ba ngày sau khi Olympic Athens chính thức khởi tranh, TQ đã có được HCV - một thành tích đáng kể, bởi hơn 80% vận động viên TQ tham dự lần này đều bước vào đấu trường Olympic lần đầu tiên và tuổi trung bình chỉ 23.

Zhu Qinan, 19 tuổi và chỉ tham gia hai đấu trường quốc tế trước khi đến Athens, đã lập kỷ lục thế giới mới khi giành HCV ở môn súng hơi; và Liu Chunhong, 21 tuổi, đã phá ba kỷ lục thế giới ở môn cử tạ nữ hạng cân 69kg.

Ở môn bóng bàn nam, TQ chỉ chịu nhường HCV lại cho vận động viên Hàn Quốc Ryu Seung Min. Bên cạnh TQ, Nhật cũng săn HCV hết sức thành công tại Olympic Athens, với loạt vận động viên trẻ, chẳng hạn kình ngư Kosuke Kitajima 21 tuổi.

Tất nhiên những chiếc HCV không bao giờ rơi từ trên trời xuống mà là kết quả của một chính sách đầu tư bài bản và lâu dài. Tờ Thể Thao Bắc Kinh cho biết TQ đã chi 200 triệu USD cho công tác huấn luyện - đào tạo từ 2001 - 2008, thời điểm nước này tổ chức Olympic. VĐV cấp quốc gia đã tăng từ 1.200 lên 3.200 và TQ cũng cố gắng triển khai các môn không là thế mạnh truyền thống.

Với thành quả ghi được tại Olympic Athens, TQ đã đủ tự tin tổ chức Olympic Bắc Kinh 2008 với tiền đầu tư cơ sở hạ tầng lên đến 1.500 tỉ nhân dân tệ (khoảng 200 tỉ USD). Quốc gia châu Á ráo riết đầu tư thể thao nữa là Hàn Quốc. Tương tự TQ, Hàn Quốc cũng xem chiến thắng thể thao là thể hiện của tinh thần ái quốc và tôn vinh bản sắc dân tộc.

Nhưng không chỉ nói suông, Hàn Quốc tưởng thưởng xứng đáng để khích lệ tinh thần VĐV. Theo tờ Chosun, Liên đoàn Thể thao Hàn Quốc đã đề nghị thưởng số tiền khổng lồ 150 triệu won cho một HCV (khoảng 120.000 USD) ở môn điền kinh, 100 triệu won cho HCV boxing, 50 triệu won cho HCV judo…

Tuy nhiên ở phần còn lại của châu Á, thể thao vẫn ì ạch bởi nhiều lý do, từ hệ thống quản lý quan liêu, tham nhũng cho đến khả năng hạn chế về tài chính. Nhìn toàn cảnh, châu Á vẫn chưa được xem là một khu vực thể thao. Trong top 10 HCV Olympic Athens (tính đến ngày 23-8), vẫn là những anh hào quen mặt ở phương Tây: Úc, Pháp, Ý, Anh…