Tập thể cán bộ, HLV, VĐV TTHLTTQG dâng hương tại tượng đài Bác Hồ trước các sự kiện lớn là một trong những hoạt động giáo dục hiệu quả (Ảnh: Thái Dương )

Nhận thức rõ tính tất yếu của công tác giáo dục trong việc đào tào, huấn luyện VĐV, hơn nữa là đơn vị thực hiện nhiệm vụ giáo dục và chăm sóc sức khoẻ, dinh dưỡng... cho VĐV, Trung tâm Huấn luyện Thể thao quốc gia Hà Nội (TTHTTTQG) đã xây dựng kế hoạch cho công tác này.

TTHLTTQG Hà Nội xác định công tác giáo dục VĐV cần phải mang tính toàn diện ở mọi mặt đời sống của VĐV nhằm hình thành nhân cách và phát huy năng lực trí tuệ và các tiềm năng khác của VĐV như một nguồn lực của sự phát triển kinh tế xã hội. Giáo dục VĐV là một quá trình đa nhân tố mang tính xã hội rộng lớn, do đó, ngoài tác động giáo dục trực tiếp của HLV cần phải có sự nỗ lực giáo dục của các tổ chức xã hội như tập thể VĐV, bạn bè, đoàn thể, nhà trường và gia đình. Trong sự hình thành và phát triển nhân cách đó, yếu tố xã hội sẽ đóng vai trò quyết định. Do vậy, cần phải tạo ra một môi trường giáo dục có tác dụng lôi cuốn toàn bộ hoạt động của VĐV vào một mục đích cụ thể...

Công tác giáo dục VĐV rất phong phú về nội dung cũng như hình thức, để đạt được hiệu quả cao trong thực tế việc giáo dục này thì vấn đề quan trọng chính ở chỗ lựa chọn và sử dụng chúng như thế nào cho phù hợp với tình hình thực tế của VĐV. Về nội dung, TTHLTTQG Hà Nội đã đề ra 3 nội dung chính cần giáo dục. Đó là, nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức tự giác chấp hành kỷ luật sinh hoạt, tập luyện, khắc phục khó khăn gian khổ, phấn đấu không ngừng để nâng cao thành tích thể thao, ý thức ham học hỏi và cầu tiến bộ trong chuyên môn; Giáo dục lòng yêu nước và tự hào dân tộc, nâng cao hiểu biết về đất nước, những giá trị văn hoá, tinh thần và truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Điều này đã được TTHLTTQG  thực hiện tương đối tốt trong thời gian vừa qua, điển hình là trước khi tham dự các sự kiện thể thao quốc tế, TTHLTTQG đều mời những Giáo sư, nhà giáo, nhà thuyết trình... đến nói chuyện với VĐV. Đó còn là giáo dục nâng cao giác ngộ chính trị thông qua việc nắm bắt các đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, nhất là đường lối quan điểm về TDTT.

Các hoạt động giáo dục đó sẽ được thực hiện thông qua quá trình tập luyện và kể cả sinh hoạt của VĐV cũng như trong các hoạt động xã hội hữu ích. Để thực hiện hiệu quả công tác đó, TTHLTTQG đã đưa công tác đào tạo kết hợp với giáo dục VĐV vào nề nếp thông qua việc xây dựng quy chế quản lý các đội tuyển quốc gia trong đó có nêu rõ quyền hạn, trách nhiệm, nghĩa vụ của HLV cũng như của VĐV. Việc nắm vững quy chế tập luyện sẽ giúp các VĐV nâng cao được nhận thức tư tưởng, ý thức trách nhiệm. Từ đó sẽ điều chính hành vi cho phù hợp với các nguyên tắc chung.

Kế hoạch huấn luyện của HLV và chất lượng tập luyện của VĐV cũng sẽ được quản lý chặt thông qua nhật ký tập luyện theo các tham số như: số buổi tập, ngày tập, số lần thi đấu, kiểm tra chuyên môn. Bên cạnh đó, VĐV sẽ tự đánh giá, nhận xét kết quả tập luyện cũng như trạng thái sức khoẻ của VĐV có ý kiến của HLV.

Việc giáo dục các phẩm chất ý chí của VĐV được TTHLTTQG Hà Nội đúc rút bằng một khẩu hiệu "Nặng trong quá trình huấn luyện - Dễ dàng trong thi đấu". Tức là HLV sẽ đặt ra các tình huống phức tạp hoá quá trình huấn luyện, để VĐV đấu tranh với những khó khăn trở ngại đó hoặc đưa ra các điều kiện tập luyện gần hoặc đúng với các điều kiện thi đấu của VĐV.

Sau mỗi buổi tập, ngày tập hoặc một chu kỳ gia đoạn huấn luyện sẽ tiến hành đánh giá kết quả lập luyện nhằm tổng kết kinh nghiệm thực tiễn để học tập, qua đó động viên, khuyến khích VĐV nỗ lực phấn đấu hoặc nếu có những thiếu sót thì phê phán, tìm nguyên nhân và rút kinh nghiệm.

Việc giáo dục phong cách sống của VĐV trước tiên là thông qua việc chấp hành các nội quy về ăn, ở, sinh hoạt của Trung tâm. Phối hợp với Đoàn Thanh niên, Chi bộ Đảng, các đội thể thao tổ chức nếp sống văn minh, lịch sự trong sinh hoạt, trong giao tiếp hằng ngày tại nơi ở, trên sân bãi nhà tập cũng như các nơi công cộng.

Ngọc Khánh