Tuy tuyển nữ VN bị tụt thứ hạng so với năm trước…
Rõ ràng, với lợi thế là đội chủ nhà nên được ưu tiên trong việc tự phân bảng và xếp lịch, tuyển VN ở vào bảng A được đánh giá có phần “nhẹ” hơn so với bảng còn lại gồm toàn phần đông các tên tuổi đáng gờm đến từ các quốc gia có nền bóng chuyền phát triển hơn VN, như các đội tuyển quốc gia của CHDCND Triều Tiên, Kazakhstan, Thái Lan và ĐKVĐ giải 2011 là Sinh viên Nhật Bản.
Tuy nhiên, điều làm giới quan sát dễ thấy nhất chính là trong hành trình đi đến ngôi vị hạng Tư chung cuộc, ngoài chiến thắng trước các đối thủ khá yếu là Autralia và Giang Tô – Trung Quốc (đều 3 - 0) và Ngân hàng Công nghiệp Hàn Quốc 3 - 2 ở vòng bảng để chiếm vị trí thứ nhất, rồi sau đó thất bại trước CHDCND Triều Tiên (Nhì B) 2 – 3 ở bán kết và trả lại sòng phẳng món nợ đã “vay” trước đó cho NHCN Hàn Quốc 2 – 3 ở trận tranh hạng Ba trong sự cổ vũ cuồng nhiệt của gần 4000 khán giả nhà, thì ngoài việc giới thiệu một số gương mặt mới trong đội hình như Hà Ngọc Diễm (Vĩnh Long), Bùi Thị Ngà (Thông tin Lienvietpostbank), tuyển VN vẫn tiếp tục cho thấy một lối chơi quá cũ kỹ so với những gì mà các đại biểu đến từ Nhật Bản, CHDCND Triều Tiên, Hàn Quốc v.v giới thiệu tại giải này.
…nhưng họ lại có những điều thu hoạch bổ ích!
Thực tế cho thấy, ở trận bán kết và tranh hạng Ba, nhiều người hâm mộ VN đã tỏ ra tiếc rẻ khi họ chứng kiến tuyển VN do lộ rõ những điểm yếu cố hữu trong khâu đỡ chuyền 1 và phòng thủ nên những miếng đánh tập trung cho các mũi tấn công chủ lực thường bị bắt bài. Tiếc rẻ, bởi tuy vắng chủ công Bùi Thị Huệ (PV Oil Thái Bình), thì khi Nguyễn Thị Xuân (NHCTVN) được tung vào sân chơi đối cầu với mũi chủ công còn lại là Đỗ Thị Minh (Thông tin Lienvietposbank) hay Trần Thị Cẩm Tú (Tân Bình TPHCM), chị đã chơi rất tự tin và tròn vai. Trong khi đó, có thể thấy chủ công Phạm Thị Yến (Thông tin Lienvietposbank) được bố trí ở vị trí đối chuyền nhờ kinh nghiệm dày dặn trận mạc của chị đã làm đội hình của tuyển VN trở nên đồng đều hơn.
Tuy nhiên, ngoài việc mũi phụ công Phạm Thị Kim Huệ (NHCTVN) không còn duy trì phong độ đỉnh cao do nay đã….tăng cân đáng kể sau khi sinh con nên hiệu suất thi đấu không như trước, thì việc tuyển nữ VN phải lần lượt tung vào sân các phụ công trẻ khác như Đinh Thị Trà Giang (Vietsov Petrro)) hay Bùi Thị Ngà (Thông tin Lienvietposbank) để thay thế Kim Huệ mỗi khi đội trưởng Nguyễn Thị Ngọc Hoa (VTV Bình Điền LA) phải xuống hàng sau, chỉ là những giải pháp tình thế của HLV Phạm Văn Long. Tiếc hơn bởi nếu tuyển VN không bị đối thủ khoét vào mộ số điểm yếu làm bào mòn sức lực của Ngọc Hoa, Kim Huệ và các học trò của ông Long chẳng mắc những sai lầm cá nhân vào thời điểm quyết định, thì họ đã có mặt ở trận đấu sau cùng của giải.
Có thể thấy, bên cạnh những “đàn chị” đã thành danh như Nguyễn Thị Ngọc Hoa, Phạm Thị Kim Huệ, Phạm Thị Yến, Trần Thị Cẩm Tú, Đỗ Thị Minh, Nguyễn Thị Xuân và tay chuyền hai hay nhất VN hiện nay là Hà Thị Hoa (NHCTVN) đã sắp bước qua phía bên kia sườn dốc sự nghiệp, thì BC nữ VN hiện nay vẫn không thiếu những tài năng trẻ có thể hình khá lý tưởng và đầy triển vọng, như: Đinh Thị Trà Giang, Bùi Thị Ngà, Hà Ngọc Diễm, Đinh Thị Hương (Phòng không Không quân), kể cả sự tiến bộ vượt bậc ở vai trò VĐV libero từ cô gái trẻ vừa tròn 18 tuổi Lê Thị Kim Liên của xứ Nghệ.
Con đường ngắn nhất giúp cải thiện hình ảnh BC nữ VN?
Nhiều người nhận định, ở mọi góc độ, chỉ riêng so với Thái Lan, thì bóng chuyền nữ VN ngày càng tụt hậu xa hơn về nhiều mặt. Ông Nguyễn Dư Lợi, một Việt kiều có không ít năm sống ở Thái Lan và từng là phiên dịch cho một số CLBVN thuê cầu thủ Thái, cho biết: Từ lâu, người Thái hiểu rằng riêng với Bóng chuyền nữ, họ không còn đối thủ cạnh tranh ngôi Vô địch ĐNA vì hiện ĐTQG Thái Lan đã lọt vào danh sách 12 đội nữ mạnh nhất thế giới. Theo ông Lợi, điều rất khó nhận thấy là khác hẳn với BCVN, dù cầu thủ của Thái Lan xuất thân từ “lò” nào trong nước, họ cũng đều có kỷ thuật cá nhân khá tương đồng, nhạy bén trong tư duy nên rất dễ lắp ráp vào đội hình chiến thuật mỗi khi thi đấu ở các CLB khác.
Thực tế cho thấy, đội tuyển Thái Lan vừa vươn lên đến vị trí đáng kinh ngạc – xếp thứ 4 ở World Grand Prix 2012, cũng gồm đội hình không có nhiều ngôi sao tầm cở thế giới so với các quốc gia khác, và đội tuyển Sinh viên Nhật Bản ở giải VTV Sun Group Cup 2011 hay VTV Eximbank Cup 2012 cũng là một hình ảnh tương tự.
Một dẫn chứng khác không xa VN: từ cách tiếp cận xu thế phát triển bóng chuyền hiện đại, thế nên không lạ khi thay vì nhờ sự trợ giúp của các chuyên gia bóng chuyền đến từ đại lục, vài năm gần đây, Đài Loan (Trung Hoa – Đài Bắc) đã chọn chuyên gia Murashiba (Nhật Bản) đảm trách công việc huấn luyện tuyến trẻ và ĐTQG của họ. Bởi từ lâu, họ hiểu rằng đất nước xứ sở Mặt trời mọc đã hình thành nên trường phái huấn luyện kỹ thuật hoàn hảo và xây dựng hệ thống chiến thuật hợp lý dựa trên nền tảng năng lực và tầm vóc khá khiêm tốn của người Á Đông. Do vậy, từ một vị trí khá thấp ở thời gian trước, kể từ năm 2009 đến nay, đội tuyển Bóng chuyền nữ Đài Loan luôn thi đấu trên cơ và được xếp ở vị trí cao hơn ĐT nữ QGVN tại các đấu trường quốc tế.
Đó có lẽ cũng là phương thức mới để từ đó tự xác định cho mình một lối đi ngắn và có lợi nhất tiến về phía trước của người Thái Lan, người Đài Loan mà BCVN cần rút tỉa kinh nghiêm trong việc đầu tư để phát triển thời gian tới.
Kết quả giải Bóng chuyền nữ Quốc tế VTV Eximbank Cup 2012: 1-Sinh viên Nhật Bản; 2-CHDCND Triều Tiên, 3-NHCN Hàn Quốc; 4-Tuyển VN; 5-Kazakhstan; 6- Lopbouri (Thái Lan); 7-Tuyển Australia; 8-Giang Tô (TQ).
THANH TÙNG