Thể dục thể thao là hoạt động không thể thiếu trong cuộc sống, giúp chúng ta khoẻ mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần. Tuổi nào cũng tập thể dục thể thao được. Tuy nhiên, do cơ thể trẻ còn đang phát triển để hoàn thiện nên chúng ta phải dựa vào tuổi của trẻ mà chọn loại hình thể thao phù hợp (không làm giảm chiều cao, không gây nguy hiểm...), và có chế độ dinh dưỡng đầy đủ, đúng cách.
 

Để đảm bảo sức khoẻ và thành tích
thi đấu, cần chế độ ăn uống đầy đủ,
cân đối trong thời gian dài
Nguồn: insighteastorlando.com

Thể dục thể thao là hoạt động cơ bắp tiêu hao nhiều năng lượng. Cụ thể, năng lượng tiêu hao cho mỗi phút của một số môn là: bơi lội: 14 kcal, chạy: 13,3 – 16,6 kCal, đá banh: 8,9 kCal, đạp xe: 5 – 11,1 kCal... Để phát triển tốt và đạt thành tích cao trong thể dục thể thao, trẻ cần ăn đủ năng lượng và tuỳ theo môn thể dục nào mà tăng giảm lượng thức ăn theo mức độ tiêu hao năng lượng của môn đó. Nhưng nói chung, về số lượng trẻ sẽ phải ăn nhiều hơn so với trẻ bình thường cùng tuổi không chơi thể thao, còn về chất lượng thì cũng giống như bình thường là đa dạng thực phẩm và đủ bốn nhóm. Do đặc thù tiêu hao năng lượng và mất nước khi hoạt động thể thao, cần chú ý cách ăn như sau:

Trong khi luyện tập: ăn như bình thường, chú ý những thức ăn giàu đạm có giá trị sinh học cao như thịt, cá, trứng, sữa; uống nước đầy đủ để phòng mất nước và duy trì cân nặng, chiều cao tương xứng lứa tuổi. Chế độ ăn phải đa dạng để đảm bảo đủ vitamin và muối khoáng như vitamin E, C, B1, B2, sắt, canxi, magiê, kẽm... Khám sức khoẻ định kỳ tránh thiếu máu, thiếu sắt và các vi chất dinh dưỡng.

Trước khi thi đấu: trong hai, ba ngày trước thì ăn no và đủ như bình thường, tạo tâm lý và sức khoẻ tốt. Hai đến bốn giờ trước khi thi đấu ăn một bữa ăn ít mỡ, ít đạm và giàu bột đường, không ăn hai giờ trước thi đấu. Ngay trước giờ thi đấu thì chỉ uống nước dành riêng cho vận động viên với liều 90 – 180ml cho vận động viên nặng dưới 40kg.

Khi thi đấu: uống nước đều đặn mỗi 15 – 20 phút (150ml cho vận động viên dưới 40kg). Nước lạnh làm mát cơ thể nhưng nước ấm dễ hấp thu hơn và làm trống dạ dày nhanh hơn. Nước uống của vận động viên là nước có đường nồng độ 4 – 8% và có muối để bù mất muối qua mồ hôi và hơi thở.

Ngay sau khi thi đấu: uống bù nước với liều 450 – 680ml cho mỗi 0,5kg mất do thi đấu. Nước thường dùng là nước dành cho vận động viên có đường và muối với áp lực thẩm thấu thấp để dễ hấp thu.

Sau đợt thi đấu: ăn như lúc luyện tập, không cần quá nhiều đạm vì không cần dự trữ năng lượng làm mệt thận và gan.

Tóm lại, để đảm bảo sức khoẻ và thành tích thi đấu cho trẻ tập thể dục thể thao thì cần một chế độ ăn uống đầy đủ, cân đối trong thời gian dài. Không có thức ăn “đặc biệt” nào có thể nâng cao sức khoẻ, thành tích nếu ăn uống không đầy đủ. Chú ý khi thi đấu, cần bù nước đầy đủ và ăn uống ít nhưng đều đặn, tránh quá no hay quá đói.

BS chuyên khoa 2 Nguyễn Thị Hoa
Trưởng khoa dinh dưỡng,
bệnh viện Nhi đồng 1, TP.HCM
Theo SGTT