Với vị trí thứ 4 World Cup 2018 và Á quân Euro 2020 thì không cần nói nhiều Southgate vẫn là HLV người Anh thành công nhất trong vòng 20-30 năm trở lại đây. Điều đặc biệt là việc Southgate từ HLV U21 Anh đã được đôn lên tạm quyền sau khi Sam Allardyce từ chức vào năm 2016. Mọi người còn nhớ trước khi nắm đội tuyển quốc gia, Southgate mới chỉ làm HLV Middlesbrough trong ba năm. CLB bị xuống hạng khỏi Premier League vào năm 2009 và vào tháng 10 năm đó ông bị sa thải. Southgate đã có 4 năm mất việc trước khi dẫn dắt đội U21 Anh vào năm 2013.
Gây dựng niềm tin
Nhiều người hâm mộ đội tuyển Anh vẫn nhớ đến Southgate như người đã sút hỏng quả penalty quyết định trong trận gặp Đức tại Euro 1996. Người đàn ông 51 tuổi này đã bị chế giễu trong nhiều năm sau đó và cho đến tận bây giờ, anh vẫn phải vật lộn để rũ bỏ quá khứ đó. Chỉ đến FIFA World Cup 2018, Southgate đã trở thành nhà cầm quân thứ ba (sau Alf Ramsey và Bobby Robson) đưa Tam Sư lọt vào đến vòng bán kết của giải vô địch thế giới thì mọi nghi ngờ mới chấm dứt.Đến năm 2019, Southgate dẫn dắt tuyển Anh đến vị trí thứ ba tại giải đấu UEFA Nations League. Tuyển Anh đã vượt qua vòng loại tại một bảng đấu có sự hiện diện Tây Ban Nha và Croatia. Chiến thắng trước Tây Ban Nha là chiến thắng đầu tiên sau 31 năm. Tuy họ để thua 3-1 trước Hà Lan trong trận bán kết nhưng sau đó đã đánh bại Thụy Sĩ trong loạt sút luân lưu trong trận tranh giải Ba. Đó là vị trí thứ ba đầu tiên của đội tuyển Anh trong một giải đấu lớn kể từ UEFA EURO 1968.
Tại trận chung kết Uero 2020, Southgate vừa có công, lại vừa có tội. Có công là anh vượt qua được Đức đối thủ kỵ giơ để có mặt tại trận chung kết. Riêng dám chuyển sang chơi với sơ đồ 3 hậu vệ để tấn công phủ đầu tuyển Ý, chứng tỏ Southgate là người dám chiến đấu. Ông đã quyết định xây dựng một đội tuyển Anh chơi thực dụng, chắc chắn chứ không theo đuổi thứ bóng đá tấn công tốc độ, bùng nổ như truyền thống. Nên ông đã quay lại sơ đồ 4 hậu vệ và để HLV Roberto Mancini có cơ hội lật ngược tình huống từ một pha đá phạt góc.
Cần thêm thời gian
Suốt bao năm tháng, ông luôn tin vào lớp trẻ, nhưng trong trận quyết định lại nhốt những Jadon Sancho, Jack Grealish hay Marcus Rashford trên băng ghế dự bị. Grealish phải đến đầu hiệp phụ thứ nhất mới được tung vào sân, còn Sancho và Rashford thậm chí đến phút 118 mới được góp mặt. Đẳng cấp của ông chỉ có thế hay là thiếu may mắn?Thực ra, cũng khó thể trách HLV Southgate khi đối diện với Roberto Mancini, nhà cầm quân 56 tuổi người Ý đã quá xuất sắc. Trước trận chung kết Euro 2020 đội tuyển Ý đã có một loạt 33 trận bất bại, ghi 86 bàn và chỉ thủng lưới 10, thì nghĩa là không biết bao nhiêu nhà cầm quân danh tiếng trên thế giới đã thua Mancini chứ đâu chỉ Southgate. Cả thầy và trò của đội tuyển Anh vẫn còn một khoảng cách với những cầu thủ Ý quá nhiều kinh nghiệm, tiểu xảo thi đấu nên khi vận may không đến thì về nhì cũng là điều chấp nhận được.
Độ tuổi trung bình của Anh ở Euro 2020 chỉ là 25,2 - trẻ nhất giải - vậy nên thất bại vừa qua chưa phải là thảm họa. Thậm chí HLV Southgate hoàn toàn có thể là bệ phóng để thế hệ này đến một ngày nào đó hoàn thành trọn vẹn giấc mơ dang dở của người Anh tại World Cup 2022. FA và người Anh hãy tin và Southgate, phía trước vẫn là cả một chặng đường dài mà đội tuyển Anh cần có những người như ông.
An Thanh