Dân tộc Mông ở Yên Bái có rất nhiều trò chơi dân gian đặc sắc nhưng phổ biến nhất vẫn là trò chơi ném pao. Đối với người Mông, quả pao dường như không có tuổi, nó gắn bó với người Mông trẻ thơ cho đến cuối đời và trở thành một niềm khắc khoải khôn nguôi trong tình yêu.
Trò chơi ném pao thường được tổ chức trong các ngày Tết, các lễ hội truyền thống của người Mông như Lễ hội Gầu Tào, Lễ hội Lào Sồng, ngày mừng nhà mới hay Lễ cúng bản… Trong ngày hội, các chàng trai, cô gái Mông không ai hẹn ai dập dìu kéo nhau về các điểm vui chơi ở các bản làng. Các cô gái tuổi vừa tròn mười tám, đôi mươi, hai gò má ửng hồng, tay cầm quả pao như trái ổi, tròn căng, được làm từ chất liệu vải, chỉ cần tận dụng những mảnh vải vụn nhồi làm ruột pao, bên ngoài phải là những miếng vải đẹp nhất.
Để đi ném pao, đi chơi tết họ phải tự tay làm quả pao bằng vải, rất kỳ công. Vải được cuộn thật chặt, sau đó lại lấy miếng vải to khác khâu bọc lại, khâu bọc bên ngoài 2 đến 3 lần, khi nào thấy căng tròn mới được. Quả pao được tạo nên từ những đôi bàn tay khéo léo tỉ mỉ của các cô gái Mông. Pao của các thiếu nữ màu sắc bắt mắt và sặc sỡ hơn, còn pao của các cô bé mới lớn đơn giản hơn và có màu đen.
Quả pao được tạo nên từ những đôi bàn tay khéo léo tỉ mỉ của các cô gái Mông. Ảnh: Internet
Trò chơi ném pao được diễn ra ở những khu đất rộng tương đối bằng phẳng, người chơi được chia làm hai bên nam – nữ. Khoảng cách hai đội cách nhau khoảng 5 – 7mét. Tài khéo léo của người ném pao là không để cho pao rơi xuống đất và được giao ước với nhau bằng về số lần ném, số lần bắt được pao, nếu bên nào thua thì phải hát một bài hoặc làm một điều gì đó do đôi thắng quy định.
Tài khéo léo của người ném pao là không để cho pao rơi xuống đất. Họ ném đến khi nào thấy nhắm mắt lại cũng có thể bắt được quả pao của người kia ném sang. Trong khi chơi, họ giao ước với nhau về số lần ném, số lần bắt được pao, nếu bên nào thua thì phải hát một bài hoặc làm một điều gì đó mà cả đội quy định. Các chàng trai người Mông thể hiện sự mạnh mẽ của mình qua cách thổi khèn và trò đánh quay.
Ném pao không chỉ đơn thuần là trò chơi mà ẩn chứa trong đó bao điều lý thú. Ban đầu họ chỉ chơi cho vui với nhau theo từng nhóm, sau đó đôi nam nữ nào thích nhau họ sẽ ném quả pao cho nhau và cứ ném qua, ném lại hàng giờ, hàng ngày mà không biết chán. Trong cuộc vui, nếu cô gái ưng chàng trai nào thường là họ khéo léo giấu tình cảm qua ánh mắt, nụ cười, còn các chàng trai ưng cô gái nào thì giữ luôn quả pao. Với trò chơi này, mọi mệt mỏi, nhọc nhằn của một năm đều được xua tan.
TH