Một trong những nguyên tố quan trọng và cần thiết nhất cho hoạt động sống của chúng ta đó là canxi. Nếu cơ thể không được cung cấp đủ canxi thì sức khỏe sẽ chịu nhiều ảnh hưởng cả trong ngắn và dài hạn. Chính vì thế chúng ta không nên chủ quan và cần nắm được những dấu hiệu cảnh báo bạn đang bị thiếu canxi để bổ sung kịp thời. Trong hoạt động thể thao, canxi càng đóng một vai trò quan trọng.
Canxi là khoáng chất phong phú nhất trong khẩu phần ăn của chúng ta. Khoảng 1% lượng canxi trong cơ thể chúng ta được sử dụng để hỗ trợ chức năng trao đổi chất bao gồm sự co cơ. 99% kia được tìm thấy trong xương và răng của chúng ta mà nó giữ vai trò cấu trúc và chức năng.
Xương là một mô năng động liên tục bị phá vỡ và xây dựng lại. Sự cân bằng giữa tiêu xương và xây dựng lại xác định sự gia tăng khối lượng xương (trẻ em và vị thành niên), một sự cân bằng tương đối của khối lượng xương tối đa đạt được ở tuổi trưởng thành hoặc mất xương (lão hóa, đặc biệt là ở phụ nữ sau mãn kinh).
Nguyên nhân gây nên tình trạng thiếu canxi là do chế độ ăn uống không đầy đủ chất, không cung cấp đủ lượng canxi cần thiết cho cơ thể. Trung bình một người trưởng thành phải bổ sung khoảng 1.200 mg canxi mỗi ngày, tuy nhiên chúng ta chỉ đạt được 50 - 60% yêu cầu. Bởi vì người dân vẫn còn hạn chế sử dụng các sản phẩm sữa và chế phẩm từ sữa. Trong đó, Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia mà người dân vẫn có khẩu phần ăn thiếu hụt canxi.
Đây là tình trạng đáng báo động và mỗi người cần chủ động tăng cường chất dinh dưỡng để đảm bảo hoạt động bình thường, ổn định của cơ thể nhé! Bên cạnh đó, tình trạng thiếu canxi cũng xảy ra khi bạn đối mặt với vấn đề rối loạn chuyển hóa canxi, có thể là do nội tiết tố không ổn định hoặc chúng ta quá lười rèn luyện thể dục, thể thao. Trong trường hợp này, mặc dù bệnh nhân bổ sung đủ dinh dưỡng cần thiết nhưng khả năng hấp thu của cơ thể rất kém.
Trong trường hợp thiếu sự cân bằng cho các vận động viên, hướng dẫn sử dụng canxi được áp dụng.
Để đạt được sự phát triển tối ưu của xương đòi hỏi phải có chế độ tập luyện và một hệ thống hỗ trợ dinh dưỡng phức tạp bao gồm năng lượng đầy đủ và lượng canxi, vitamin D trong tình trạng tốt.
Yêu cầu canxi được nâng lên bởi sự tăng trưởng ở trẻ em và vị thành niên. Thiếu canxi trong tuổi vị thành niên và tuổi trưởng thành sớm có thể dẫn đến thất bại trong việc đạt được khối lượng xương tối ưu ởlứa tuổi 25-30. Thiếu canxi ở người lớn có thể dẫn đến suy giảm chức năng xương ngày càng trầm trọng hơn.
Mức năng lượng thấp - năng lượng tiêu thụ không đầy đủ hoặc năng lượng yêu cầu cao, trực tiếp làm suy giảm sự cân bằng giữa việc suy giảm chức năng xương và phục hồi. Nó cũng góp phần làm rối loạn kinh nguyệt và chức năng cân bằng nội tiết tố ở vận động viên nữ trong đó có một tác động tiêu cực hơn nữa vào sự cân bằng canxi và sức khỏe xương. Một lượng canxi tăng có thể giúp cải thiện sự cân bằng canxi trong vận động viên nữ với tình trạng mất kinh nguyệt (1500 mg / ngày) nhưng không hoàn toàn phục hồi sức khỏe của xương.
Một số vận động viên có nguy cơ lượng canxi tối ưu thấp hay sức khỏe của xương kém: Các vận động viên có lượng canxi thấp vì năng lượng thấp hoặc mất cân bằng năng lượng; Các vận động viên có sự cân bằng canxi nghèo do các điều kiện liên quan như kém hấp thu từ ruột non do bệnh viêm ruột; Các vận động viên với mức năng lượng thấp do lượng năng lượng bị hạn chế hoặc nhu cầu năng lượng cao; Nữ vận động viên bị suy giảm chức năng kinh nguyệt (tức chưa đầu chu kỳ kinh nguyệt, vô kinh thứ phát, mãn kinh).
Các tài liệu khoa học đã đưa ra các kết quả không rõ ràng về ảnh hưởng của lượng canxi nhằm đạt được và duy trì sức khỏe của xương hoặc ngăn ngừa các tổn thương xương quá mức. Một số nghiên cứu tiềm năng trong vận động viên nữ cho thấy khẩu phần canxi cao (> 1500 mg / ngày) giúp tăng cường mật độ xương và giảm tỷ lệ áp lực gãy xương.
Hầu hết các nghiên cứu tập trung vào các vấn đề sức khỏe của xương ở vận động viên nữ do đặc điểm được công nhận sẵn có về năng lượng thấp và chức năng kinh nguyệt suy giảm trong thời kỳ kinh nguyệt (Nattiv et al., 2007). Tuy nhiên, giảm mật độ xương hoặc rối loạn về sức khỏe xương cũng đã được tìm thấy trong các vận động viên nam có yếu tố nguy cơ bao gồm cả hoạt động thể thao không chịu ảnh hưởng của trọng lượng (ví dụ như đi xe đạp), hạn chế năng lượng hoặc tập luyện giảm cân, và trạng thái vitamin D thấp .
Hệ quả của tổn thất canxi qua mồ hôi trên sự cân bằng canxi là không rõ ràng nhưng đã đưa ra những cảnh báo. Một số nghiên cứu cho rằng sự mất mát nghiêm trọng của canxi trong mồ hôi khi tập thể dục (đi xe đạp) làm tăng nồng độ hormone tuyến cận giáp để cố gắng duy trì nồng độ ion canxi trong máu bằng cách tăng tái hấp thu canxi từ xương. Hơn nữa, lượng canxi trong bài tập này có thể làm giảm hiệu ứng, có khả năng bảo vệ sức khỏe của xương.
Bổ sung canxi thường được cung cấp dưới dạng canxi cacbonat, mặc dù canxi citrate, phosphate và gluconate cũng có sẵn. Canxi cacbonat được dung nạp tốt và hấp thu tốt ở liều <500 mg. Hấp thụ cao hơn ở mức bổ sung> 500-600 mg / ngày có thể đạt được bằng cách chia liều trong ngày.
Sản phẩm bổ sung canxi cao thường cung cấp 500-1000 mg mỗi suất.
Một số sản phẩm bổ sung canxi cũng là nguồn cung cấp vitamin D.
Trong thể thao, canxi cần được bổ sung đúng lúc với hàm lượng phù hợp. Đồng thời, nên được sử dụng dưới sự giám sát y tế như là một phần của một chương trình tích hợp cho sức khỏe của xương. Đặc biệt cho những cá nhân có nguy cơ tiêu thụ một lượng canxi đầy đủ trong chế độ ăn uống; cá nhân có tiền sử bệnh đường ruột kém hấp thu được xác định bởi một bác sĩ thể thao; cá nhân có nhu cầu canxi cao như được xác định bởi một bác sĩ thể thao.
Những lưu ý khi sử dụng sản phẩm: Bổ sung canxi không đảm bảo sức khỏe của xương trong trường hợp không có tình trạng nội tiết tố đầy đủ, năng lượng tốt, quản lý được các hội chứng kém hấp thu đường tiêu hóa và các bài tập chịu sức nặng trọng lượng; Các vận động viên được xác định bị rối loạn ăn uống cần điều trị đặc thù để vượt qua các vấn đề liên quan đến sức khỏe lâu dài của xương.
Kim Tùng (t/h)